Wyśmiać, opluć, zniszczyć. Cyberprzemoc. Sprawdź, czy twoje dziecko nie jest sprawcą

Kacper z Gorczyna, 14 lat. Samobójstwo.
CyberPrzemoc – od lat mówimy głównie o jej ofiarach, a przecież nie ma ofiary bez sprawcy. Ktoś przecież wrzuca ośmieszające zdjęcia, poniża i wyzywa. Warto, by każdy rodzic zadał sobie pytanie – czy moje dziecko też jest wśród sprawców? A może wyręczy nas sztuczna inteligencja? Wyśmiać, opluć, zniszczyć. Cyberprzemoc. Sprawdź, czy twoje dziecko nie jest sprawcą.


„W liście pożegnalnym Dominik opisał siebie, pogrupował też kolegów na przyjaciół i wrogów, z nazwiskami. Przeprosił mamę za to, co zrobi, napisał, że ją kocha i na pewno się jeszcze spotkają. Mama po powrocie do domu zastała syna martwego. 14-latek powiesił się.”

To cytat z jednego z artykułów prasowych o głośnym samobójstwie Dominika z Bieżunia sprzed 3 lat. Chłopak był przez „kolegów i koleżanki” z klasy nękany i zaszczuwany w internecie za „pedalski wygląd”. Sprawcami okazała się być piątka kolegów z klasy i… nauczycielka chemii.

O cyberprzemocy wiemy teoretycznie wszystko, nie znamy za to profilu osobowości tych dziewczynek i chłopców, którzy bawią się nękaniem swoich rówieśników tak długo, aż zawisną oni na lampie w swoim pokoju.

Kim są? Przecież niemal zawsze uczą się w tej samej klasie czy szkole, a ofiarę mijają codziennie na korytarzu. Matki i ojcowie nie dopuszczają do siebie, że ich syn lub córka mogą być cyber-oprawcami. Że siedząc grzecznie w pokoju przed ekranem, jednocześnie wbijają szpilki wybranej ofierze. Nie mogą, bo przecież moje dziecko jest „najporządniejsze w klasie!”.

Jak powstrzymać niedoszłych sprawców? Trzeba zacząć od siebie i swojego domu. Nie ma Ofiar bez Sprawców.

Przemoc i szmacenie

Jesteśmy w jednej z polskich szkół. Przypadek jest prawdziwy, ale odpuścimy dane geograficzne. Kilkunastoletnia gimnazjalistka Ania stała się ofiarą współuczniów.

- Kiedy idzie korytarzem, to ci wszyscy chłopacy, i jeszcze paru ze starszych klas, się z niej nabijają. Na każdej przerwie. Że ma gruby tyłek i jest płaska jak deska. Na Fejsie pod jej zdjęciami wypisują, że jest grubą, ohydną świnią i takie tam. Ona usuwa te komentarze, ale oni i tak wpisują nowe – mówiły potem koleżanki.

Ania nie popełniła samobójstwa. Miała szczęście.

- Już ponad połowa dzieci w wieku od 12 do 17 lat przyznaje, że padła ofiarą cyberprzemocy - napisał Dziennik Gazeta Prawna.

Dominik z Bieżunia. 14 lat, Samobójstwo

W jaki sposób dzieci prześladują swoich kolegów w sieci?

To może być zaskoczeniem, ale najczęściej podszywają się pod kogoś innego. Udając kolegę wpisują głupie komentarze na temat innych. Wrzucają do sieci filmiki i zdjęcia robione kolegom/koleżankom ze szkoły, najchętniej - w kontekście seksualnym.

I jeszcze większe zaskoczenie - w większości przypadków autorami tej wstrętnej intrygi są dziewczynki, dziewczyny - nastolatki.

Z perspektywy dorosłych bagatelizujemy te sprawy. A często komentarze, które nam się wydają nieważne, dla dzieci, których dotyczą, mogą być sprawą życia i śmierci. Dzieci bywają okrutne i nie mają hamulców moralnych.

Co powinien zrobić nauczyciel?

Bywa różnie. Niektórzy udają, że nic się nie dzieje – ot dzieciaki sobie dokuczają w sieci. Ale można też reagować inaczej. W szkole, w której odkryto aż trzy przypadki „cyberbyllying’u” natychmiast zorganizowano klasowe spotkanie z pedagogiem, a uczniom rozdano ankiety, w których mogli napisać o swoich problemach. Dyrekcja przeprowadziła tez rozmowę z jedną z prowodyrek.

Co mówią osoby zajmujące się cyberprzemocą? - Nauczyciel musi natychmiast reagować na konflikty w klasie, bo dzieci same nie potrafią rozładowywać sytuacji konfliktowych. Poza tym powinien dać dzieciom poczucie, że jest dla nich zawsze dostępny, w czasie przerw i po lekcjach.

Marta Wojtas z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę mówi - Cyberprzemoc wpływa na psychikę dziecka o wiele mocniej niż przemoc twarzą w twarz. Dziecko czuje się osaczone, zdane tylko na siebie i bezsilne. Ofiara cyberprzemocy ze strony szkolnych rówieśników jest przekonana, że z jej sytuacją już nic się nie da zrobić. Nie liczy na interwencję dorosłych, bo do cyberprzemocy dochodzi między innymi na portalach społecznościowych, blogach, forach klasowych, do których trzeba mieć hasło dostępu.

Trudno na tym tle zrozumieć, dlaczego MEN zlikwidował edukację antydyskryminacyjną. W Dzienniku Ustaw ogłoszone zostało rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie wymagań wobec szkół i placówek. Z dokumentu usunięte zostały słowa: "W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki".

Ania z Gdańska. 14 lat. Samobójstwo.

Kim jest sprawca?

Sprawcą jest zazwyczaj zwykły uczeń, zwykła uczennica którzy demonstrują w ten sposób swoją siłę albo agresją odreagowują swoje problemy.

Przykład. Dramat Kacpra z Gorczyna w województwie łódzkim. Chłopiec zaczął naukę w nowej szkole – został do niej przeniesiony, bo w poprzedniej ciągle musiał znosić szykany rówieśników. W nowej nie było lepiej – nie wytrzymał prześladowania i na początku miesiąca powiesił się u siebie w domu.

Rodzice

Pedagog szkolna w jednym z gimnazjów - Rodzice dają dzieciom kary - zakaz wchodzenia na Facebooka, używania komputera, blokują strony w domu. 

A przecież dziecko i tak złamie te hasła, i tak ma internet w bibliotekach, w telefonie, więc to nie jest żadne wyjście. Zakaz zakładania konta na Facebooku też nie rozwiązuje problemu.

Mama przy grobie Dominika z Bieżunia

Facebook nas wyręczy?

Czy wyręczy nas, nauczycieli, rodziców… Facebook? Światowy gigant podjął kroki w zapobieganiu samobójstwom i rozszerzył wykorzystanie sztucznej inteligencji.

Sztuczna inteligencja rozpozna posty potencjalnych samobójców na Facebooku i przeskanuje posty na FB w celu wykrycia i identyfikacji osób, które myślą popełnieniu samobójstwa.

Sztuczna inteligencja będzie też w stanie wyłapać bardziej szczegółowe informacje i niuanse, które mogłyby sugerować, że dana osoba jest nękana i hejtowana, co pozwoli na jeszcze szybszą reakcję.

A może wystarczy być czujnym? Czujnym rodzicem i nauczycielem?

KZD #8 we wtorek, 23 stycznia. Porozmawiamy o cyberprzemocy. Po prostu przyjdź.

---
Definicja

Cyberprzemoc rówieśnicza (ang. cyberbullying) - przemoc wśród dzieci i młodzieży w przestrzeni wirtualnej. Przestrzenią tą są serwisy społecznościowe, komunikatory, czaty, blogi, strony i fora internetowe, SMS-y, MMS-y, e-maile. Może przybierać takie formy, jak: wyzywanie, ośmieszanie, szantażowanie, rozprzestrzenianie kompromitujących materiałów (np. zdjęć, filmów), podszywanie się pod innych, wykluczenie (np. niewpuszczenie do zamkniętej grupy na portalu społecznościowym).

Komentarze